Resumen
Las carreteras son pieza clave en el desarrollo económico y social en cualquier país; por ello, se considera importante analizar y comparar cómo las carreteras proporcionan la oportunidad para la transformación económica y social. Este análisis considera dos ámbitos territoriales con algunas similitudes, pero también con diferencias sociales evidentes. Para ello, se seleccionaron dos carreteras en diferentes países con la finalidad de observar el efecto a corto plazo que tiene cada una en diversas variables socioeconómicas. Se elige por un lado el Eix Transversal de Catalunya (España) y por el otro la carretera MEX120 (México). Los resultados muestran que las pautas en el desarrollo inducido por ambas carreteras son muy similares y la principal diferencia radica en el nivel de desarrollo económico en ambos territorios.
Citas
Badoe, Daniel y Eric Miller (2000), “Transportation−Land-Use Interaction: Empirical Findings in North America, and their Implications for Modelling”, Transportation Research Part D, 5, Washington, D.C., pp. 235-263.
Banco Mundial (2006), “Estadísticas e indicadores: tablas con perfiles de países”, www.bancomundial.org/datos/datos.html, 15 de mayo de 2007.
Banister, David y Joseph Berechman (2000), Transport Investment and Economic Development, UCL Press, Londres.
Berechman, Joseph (1995), “Transport Infrastructure Investment and Economic Development: A Review of Key Analytical and Empirical Issues”, en David Banister (ed.), Transport and Urban, Development, Chapman and Hall, Londres, pp. 17-35.
Berechman, Joseph y Robert Paaswell (2001), “Accessibility improvements and local employment: An empirical analysis”, Journal of Transportation and Statistics, 4 (2/3), Washington, D. C., pp. 49-66.
Burmeister, Antje y Guy Joignaux (1997), Infrastructures de transport et territoires: Approches de quelques grands projets, l’Harmattan, París.
Caja de Ahorros y Pensiones de Barcelona La Caixa (2006), Anuario Económico de España, Servicio de Estudios de La Caixa, Barcelona, www.estudios.laCaixa.es/anuarioeconomico, septiembre de 2007.
Carpintero, Samuel (2005), Infraestructuras de transporte y desarrollo económico, Cátedra Abertis, Barcelona.
Cervero, Robert (1999), “Tracking Accessibility: Employment and Housing Opportunities in the San Francisco Bay Area”, Environment and Planning A, 35, Londres, pp. 1259-1278.
Cervero, Robert (2003), “Road expansion, urban growth, and induced travel: a path analysis”, Journal of the American Planning Association, 69 (2), Chicago, pp. 145-162.
Cervini, Héctor (2006), “El costo social del tiempo en México”, Centro de Estudios para la Preparación y Evaluación Socioeconómica de Proyectos (CEPEP), México, www.cepep.gob.mx/documentos/, 7 de mayo de 2007.
Dubois-Taine, Geneviève (1991), Les boulevards urbains, contribution à une politique de la ville, Presses de l’École Nationale des Ponts et Chaussées, París.
Dunn, Edgar Jr. (1954), The location of agricultural Production, University of Florida Press, Gainesville.
Durán-Fernández, Roberto (2008), “Regional Convergence, Infrastructure and Industrial Diversity in Mexico”, Transport Studies Unit, Working Paper Ref. 1031, Oxford University Centre for the Environment, Oxford.
Dupuy, Gabriel (1992), L’urbanisme des réseaux. Théories et méthodes, Armand Colin, París.
Dupuy, Gabriel (1995), Les territoires de l’automobile, Anthropos, París.
Ferrer, Manuel (1992), Los sistemas urbanos, Síntesis, Madrid.
Forkenbrock, David y Norman Foster (1990), “Economic Benefits of a Corridor Highway Investment”, Transportation Research, 24A, Washington, D.C., pp. 303-312.
GISA (Gestió d’Infrastructures, S.A.) (1992), Estudi socio-econòmic: l’Eix Transversal de Catalunya, Generalitat de Catalunya-Departament de Política Territorial i Obres Públiques-GISA-Institut del Medi Ambient i Ciències Socials, Barcelona.
Hanson, Susan (1986), The geography of urban transportation, Guilford, Nueva York.
Holl, Adelheid (2004), “Manufacturing Location and Impacts of Road Transport Infrastructure: Empirical Evidence from Spain”, Regional Science and Urban Economics, 34, Ámsterdam, pp. 341-363.
Idescat (Institut d’Estadística de Catalunya) (2007), “Base de dades de municipis i comarques”, www.idescat.cat, mayo de 2007.
Idescat (2008), “Padrón continuo de población”, www.idescat.cat, junio de 2008.
INEGI (Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática) (2007), “Resultados del conteo nacional de población y vivienda”, www.inegi.gob.mx, mayo de 2007.
INEGI (Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática) (2007), “Censos económicos”, www.inegi.gob.mx, mayo de 2007.
Isard, Walter (1956), Location and Space Economy, Technology Press, Cambridge.
Junta de Andalucía (2000), Socio-Economic Benefits of the A92 Motorway in Spain, Research Report, Junta de Andalucía-Conserjería de Obras Públicas y Transportes, Sevilla.
Leralta-García, Javier (1991), Madrid. Ciudad y coche, La Librería, Madrid.
London School of Economics (2000) PNR2000, Research proyect and study by London School of Economics.
Lösch, August (1954), The economics of Location, Yale University Press, New Haven.
Ministerio de Industria, Turismo y Comercio de España (2007), “El petróleo: informes mensuales”, www.mityc.es/Petroleo/Seccion/Precios/Informes/InformesMensuales/, octubre de 2007.
Navarre, Françoise y Rémy Prud’Homme (1984), “Le rôle des infrastructures dans le développement régional”, Revue d’Economie Régionale et Urbaine, 1, París, pp. 5-21.
Pascal, Bérion (1998), “Analyser les mobilités et le rayonnement des villes”, Les Cahiers Scientifiques du Transport, 33, Lyon, pp. 109-127.
Papí, José, Pawel Stelmaszczyk y Brendan Halleman (2006), “The Socio-Economic Benefits of Roads in Europe”, European Union Road Federation, Bruselas, www.irfnet.eu/media/doc/2808_erf_sebs_030306_final.pdf, 23 de septiembre de 2006.
Plassard, François (1978), Les autoroutes et le developement regional, pul-Economica, París.
Rephann, Terance y Andrew Isserman (1994), “New highways as economic development tools: an evaluation using quasi-experimental control group matching methods”, Regional Science and Urban Economics, 24 (6), Ámsterdam, pp. 723-751.
Robusté, Françesc, Magin Campos y Andrés Monzón (2000), Els comptes del transport de viatgers a la Regió Metropolitana de Barcelona 1998, Autoritat del Transport Metropolità, Barcelona.
Sachs, Wolfgang (1992), For love of the automobile: Looking Back into the history of our desires, University of California Press, Berkeley.
Sanuy, Françesc (2005), Informe Sanuy: Defensa del petit comerç i crítica de “La Caixa”, La Campana, Barcelona.
Sutton, Christopher (1999), “Land Use Change Along Denver’s I-225 beltway”, Journal of Transport Geography, 7, Manchester, pp. 31-41.
Universitat de Valencia (2000), Valoración económica de los efectos de la Autopista A7 en la Comunidad Valenciana, Universitat de Valencia-Aumar-Instituto de Economía Internacional, Valencia.
Urarte, Jesús (1980), Interrelaciones, Urbanismo-Transporte, ETS de Ingenieros de Caminos, Canales y Puertos-UPC, Barcelona.
Von Thünen, Johann Heinrich (1826), Der Isolierte Staat in Beziehung auf Landwirtschaft und Nationalökonomie, Hamburgo.
Wang, Junfeng (2002), Searching for the urban development pattern, University of North Carolina at Pembroke, www.uncp.edu/mpa/papers/professionalpapers/searching_for_the_urban_development_pattern.pdf, 7 de febrero de 2005.
Weber, Alfred (1909), Üeber den Standort der Industrien, Tübingen.
Wingo, Lowdon y Harvey Perloff (1961), “The Washington Transportation Plans technics or politics?”, Papers in Regional Science, 7 (1), Auckland, pp. 249-262.

Esta obra está bajo una Licencia Creative Commons Atribución-NoComercial-SinDerivar 4.0 Internacional.